Saç Dökülmesi Nedenleri | Saç Dökülmesine İyi Gelen Yağlar
Saç Dökülmesi Nedir?
Saç dökülmesi, her bireyin hayatı boyunca karşılaştığı doğal bir süreçtir. Yetişkin bir insanın kafasında yaklaşık 100-150 bin adet saç teli bulunur ve günde ortalama 100 adet saç teli dökülür. Saç dökülmesi sağlıklı bir süreçtir. Zayıflayan saç telleri dökülerek, yerini daha güçlü ve sağlıklı saç tellerine bırakırlar.
Ancak bazı durumlarda çeşitli hastalıklar, stres, saçın bazı kimyasal maddelerle temas etmesi gibi nedenlerden dolayı dökülen saç teli sayısında artış görülebilir. Böyle durumlarda ilk birkaç ay boyunca saç dökülmesindeki artış normal kabul edilebilir. Ancak bu süre 2 ayı aşarsa, kişinin bir uzmana görünmesi tavsiye edilir.
Saç Dökülmesi Nedenleri
Saç dökülmesi, birçok faktöre bağlı olarak gerçekleşebilir. Genellikle genetik kökenli olmakla birlikte, çeşitli hastalıklara ve çevresel faktörlere bağlı saç dökülmeleri görülebilir. Gelin beraber saç dökülmesi nedenlerine daha yakından bakalım.
Genetik Faktörler
Saç dökülmesinin kadınlarda ve erkeklerde görülme nedenleri temel olarak farklıdır. Erkeklerde görülen saç dökülmeleri genel olarak genetik faktörlü olup, çoğunlukla ergenlik sonrası dönemde görülmeye başlanır. Toplumun %50’den fazlasında görülen erkek tipi hormona duyarlı bu saç dökülmesi, Andronegetik Tip Alopesi (AGA) olarak bilinir. Bu tip saç dökülmesi kroniktir ve yaş ilerledikçe kelliğe neden olabilir. Erken yaşlarda başlanan ek tedaviler ile dökülme hızı yavaşlatılabilir.
Genetik faktörlü saç dökülmeleri kadınlarda da görülebilmektedir. Özellikle ailesinde saç dökülmesi veya kellik problemi görülen kadınlarda saç dökülmesi riski daha fazladır. Kadın tipi saç dökülmelerde ek tedavi yöntemlerinin yanında hormonal tedavilerin de eklenmesi başarı oranını artırabilmektedir.
Saç Derisi Problemleri
Genetik yatkınlıkların dışında bazı deri problemleri de saç dökülmelerine neden olabilir. Sedef, egzama, saç mantarları, saçkıran, saç derisinin aşırı yağlanması gibi sorunlar saç derisini etkileyerek, saçların olması gerekenden fazla dökülmesine sebebiyet verebilir. Bu tarz saç dökülmelerinin tedavisi altta yatan nedeni bulup uygun tedavi yönteminin uygulanması ile çözülebilir.
Hormonal Problemler
Hormonların işleyişi saç sağlığını etkileyen faktörlerden biridir. Hormonal kaynaklı problemlerden en sık karşılaşılan, yavaş ya da hızlı çalışan tiroid bezi hastalığıdır. Tiroid hormonları vücut metabolizmasını düzenlemekte etkin rol oynar. Hızlı ya da yavaş çalışması saç köklerini etkileyerek saç dökülmesine neden olabilir. Bunun yanında romatizma, diyabet hastalığı, hipofiz bezi hastalıkları, haşimato, böbrek bezi hastalıkları gibi hastalıklar da saç dökülmesini etkileyebilir.
Yanlış Beslenme Alışkanlıkları
Yanlış beslenme alışkanlıkları da saç dökülmelerini etkilemektedir. Saçın sağlıklı bir şekilde uzaması ve dökülmemesi için beslenme alışkanlıklarına dikkat etmek oldukça önemlidir. Uzun süreli açlıklar, yüksek karbonhidrat içerikli beslenmek, çok fazla işlenmiş gıda tüketmek saç dökülmelerine neden olabilir.
Vitamin ve Mineral Eksikliği
Dengeli ve düzenli beslenilmesine rağmen vücutta bazı vitamin ve mineraller yeterli düzeyde bulunmayabilir. Saç için gerekli olan vitamin ve minerallerin kanda yeteri kadar bulunmaması saç dökülmelerine neden olabilir. B12, biotin, çinko, folik asit, demir ve D vitamini, saç sağlığı için büyük öneme sahip olan vitamin ve mineralledir. Eğer kan tahlilinde bu vitamin ve minerallerin düşük olduğu görülürse önce beslenme alışkanlıkları düzenlenmeli, gerekirse vitamin ve mineral takviyesi alınmalıdır.
Stres ve Uyku Bozuklukları
Kronik stres ve uykusuzluk bağışıklık sistemini olumsuz bir şekilde etkileyerek saç sağlığını bozabilir. Depresyon, anksiyete, uyku bozuklukları ve bu sorunların tedavisinde kullanılan ilaçlar da saç dökülmelerine neden olabilir.
Saça Uygulanan İşlemler
Zararlı kimyasal içeren ürünlerin kullanımı, saçın çok sıkı bağlanması, perma, boya, renk açma gibi işlemler, saçı aşırı ısıya maruz bırakan fön işlemleri, saçları yüksek ısıda düzleştirmek ya da maşa yapmak gibi nedenler uzun sürede saçlara zarar vererek dökülmelere yol açabilmektedir.
İlaç Kullanımı
Bazı ilaçların kullanımı saç dökülmelerine neden olabilmektedir. Bunlar androjenler, mantar ilaçları, tansiyon ilaçları, bazı ağrı kesici ilaçlar, pıhtılaşma önleyici ilaçlar ve kanser ilaçlarıdır.
Saç Dökülmesi Nasıl Önlenir?
Günümüzde bilinen yöntemler ile genetik kökenli olmayan saç dökülmelerinin hızını yavaşlatmak ya da önlemek mümkündür. Saç dökülmesi sorunu yaşayan kişilerde öncelikle dökülmenin sebebi tespit edilmelidir. Bir uzman muayenesi ile nedenler tespit edilerek uygun tedavi yöntemleri belirlenir. Saç dökülmesi sorunu yaşayan kişiler tedavi süresince zararlı kimyasal içeren ürünler kullanmaktan kaçınmalı, saç sağlığını destekleyici vitamin ve mineraller açısından zengin besinler tüketmeli, saçlarına ısıl işlem uygulamaktan kaçınmalıdır.
Saç dökülmelerini önleyen doğal içerikli şampuanlar kullanmak da saç dökülmelerini önlemeye yardımcı olabilir. Duştan sonra saçları yumuşak bir tarakla yavaş bir şekilde taramak, saçları çok sıcak suyla yıkamamak gibi önlemler saç sağlığını korumaya yardımcı olur. Eğer vitamin ve mineral eksikliği veya hormonal bozukluklar varsa, bunları tedavi edecek ilaçlar ve soruna yönelik takviye edici gıdalar düzenli şekilde kullanılmalıdır.
Saç Dökülmesine İyi Gelen Yağlar
Bazı doğal yağlar zengin içerikleri ile saçları beslemeye ve daha sağlıklı uzamasına yardımcı olmaktadır. Bu doğal yağları kullanarak evde saç sağlığınızı desteklemeye ve saçların daha hızlı uzamasına yardımcı bakım sağlayabilirsiniz.
Biberiye Yağı
Biberiye yağının uygulandığı bölgedeki kan akışını hızlandırmaya yardımcı etkisi bulunmaktadır. Saç derisine uygulandığında kan dolaşımını hızlandırarak saç köklerine sağlıklı besinlerin daha hızlı ulaşmasına yardımcı olur. Bu da saç köklerini besleyerek, saçların daha sağlıklı ve hızlı uzamasını destekler.
Biberiye yağını hindistan cevizi yağı, jojoba yağı, hint yağı gibi sabit bir baz yağ ile karıştırıp saç diplerinden ucuna masaj yaparak uygulayabilirsiniz.
Hindistan Cevizi Yağı
Hindistan cevizi yağı, günlük kullanımda saçın genel görünümünü iyileştirmeye yardımcıdır. Erkek tipi saç dökülmesi (AGA) ve seboreik dermatit gibi rahatsızlıklarda olumlu yardımcı etkileri bulunmaktadır. Saç derisindeki kepek seviyesini azaltmaya yardımcıdır. Yeni saçların çıkmasını uyarıcı (stimülan) etkileri vardır. Hindistan cevizi yağını saç diplerinden ucuna masaj yaparak uygulayıp 30-40 dakika bekledikten sonra saçlarınızda arındırabilirsiniz.
Hint Yağı
Hint yağının bilinen en önemli faydası saç dökülmelerinin azalmasına yardımcı olarak yeni saç oluşumunu desteklemesidir. Saça masaj yaparak uygulanan hint yağı saçları besleyerek daha sağlıklı ve hızlı uzamasına yardımcı olur. En etkili sonuç için hint yağını saç diplerinden ucuna masaj yaparak uygulayıp 30 dakika bekledikten sonra ılık su ve şampuanla saçınızdan arındırabilirsiniz.
Çam Terebentin Yağı
Çam terebentin yağı düzenli kullanımda saç köklerinin beslenmesini destekleyerek saç dökülmelerini önlemeye yardımcı olur. İçerdiği aktif bileşenler (pinenler) sayesinde saçtaki keratinli liflerin büyümesinin uyarılmasına yardımcı etkileri vardır. Saçın uzamasına ve folikül sayısının artmasına yardımcıdır. Çam terebentin yağını saç diplerinden ucuna masaj yaparak uygulayabilir, 30 dakika bekledikten sonra saçınızdan arındırabilirsiniz.
Kaynakça:
- https://jag.journalagent.com/turkderm/pdfs/TURKDERM_48_SUP_OZEL_74_79.pdf
- https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/926384
- https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/747242
- http://publication.lecames.org/index.php/pharm/article/view/2388
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2468227622001302
- https://www.phcogrev.com/sites/default/files/PhcogRev-2-3-185.pdf
- https://www.jpccr.eu/Effectiveness-of-Dhathri-Hair-Care-and-herbal-oil-against-alopecia-and-seborrheic,159373,0,2.html
- https://patents.google.com/patent/WO2015028788A1/en
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9231528/
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2468227622001302
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25842469/